Gezond(er) leven volgens Maarten Stiggelbout

Bewegingswetenschapper en grondlegger van Stapjefitter

Het is algemeen bekend dat een gezonde leefstijl essentieel is voor een gezond en langdurig leven. Maar hieraan voldoen is voor veel mensen lastig. Onderzoek toont aan dat mensen met een hogere opleiding en/of inkomen 8 jaar langer leven en zelfs 15 jaar in betere gezondheid.
Dat verschil wordt mede veroorzaakt door 1) de mate van kennis over wat wel/niet gezond is; 2) ongezonde voeding is dikwijls goedkoper dan gezondere voedingsproducten; 3) mensen met een lager inkomen wonen veelal in een omgeving die minder aanzet tot een gezond leven; en 4) men krijgt van huis uit dikwijls een ongezonder gedragspatroon mee. 

Het is voor de samenleving van belang om de gezondheidsverschillen zoveel mogelijk  tegen te gaan. Ik ben Bewegingswetenschapper en ik probeer hier al ruim 30 jaar een bijdrage aan te leveren. Ik heb dat gedaan vanuit landelijk perspectief bij het Nederlands Instituut Sport en Gezondheid, TNO Kwaliteit van Leven en het gezondheidsinstituut NIGZ, maar ook op lokaal niveau via Woerden Actief, en als buurtsportcoach in Woerden en Rotterdam.  Ik richt me vooral op kwetsbare groepen, zoals (eenzame) ouderen, chronisch zieken, mensen met een beperking, werklozen en statushouders, vooral op mensen met een lagere sociaal economische status (=lagere inkomen en/of opleiding).

Ik heb in deze periode de interventie Stapjefitter mede ontwikkeld. Het is een gecombineerde leefstijl aanpak gericht op voeding, bewegen en (vrijwilligers)werk en richt zich specifiek op personen die ver van de arbeidsmarkt vandaan zijn. We geven ze kennis en ervaring mee om meer mee te doen in de samenleving. Inhoudelijk richt ik me o.a. op de punten die hieronder zijn opgenomen.

Positieve Gezondheid
Machteld Huber introduceerde het concept positieve gezondheid in Nederland in 2012. In dit concept wordt gezondheid niet meer gezien als de af- of aanwezigheid van ziekte, maar als het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren. In deze visie is gezondheid niet meer het domein van de zorgprofessionals, maar van ons allemaal. Het gaat immers om het vermogen om met veranderende omstandigheden om te gaan. Daarmee biedt dit nieuwe gezondheidsconcept een alternatief voor de definitie van de World Health Organisation. Stapjefitter voldoet optimaal aan dit concept. Wat is het? - Institute for Positive Health 

Blue Zones
Ze heten blauwe zones, de plaatsen in de wereld waar mensen langer en gezonder leven dan ergens anders op de wereld. Mensen die in één van deze plaatsen wonen worden gemiddeld 90 of zelfs 100 jaar, in goede gezondheid, zonder medicijnen of invaliditeit. Willen we dat niet allemaal?

De vijf blauwe zones zijn: Het Italiaanse eiland Sardinië / Okinawa in Japan / Loma Linda in Californië / geïsoleerde Nicoya in Costa Rica Peninsula / Ikaria, een geïsoleerd Grieks eiland.
De levensstijl van de Blue Zone-bewoners blijken enige specifieke kenmerken te delen. Van deze kenmerken zijn er mijns inziens vier die praktisch opgenomen kunnen worden in ons allerdaagse leven. Wat is een blue zone? - Radar - het consumentenprogramma van AVROTROS

Gezonde Leefstijl
Een gezonde leefstijl bestaat uit voldoende bewegen, gevarieerd eten en ontspannen waar het kan. Daarnaast is het belangrijk om niet te roken en matig te zijn met alcohol. 
Tips voor een gezonde leefstijl | Alles over sport | Allesoversport.nl

Hieronder een lijst met aanbevelingen voor een vitale en gezonde dag. Probeer zoveel mogelijk van onderstaande punten op te nemen in uw dagelijkse routine:

• Denk in voorkomen van klachten ipv behandelen ervan (Positieve gezondheid)
• Zorg voor voldoende slaap
• Zorg dat u dagelijks een doel heeft om te realiseren (Blue Zones)
• Benut uw netwerk (familie, vrienden, kennissen, buren) bij uw vitale activiteiten (Blue Zones)
• Start met een (gezamenlijk) ontbijt
• Ga actief (d.w.z. met de fiets of wandelend) naar uw (vrijwilligers)werk
• Eet bij voorkeur gezonde tussendoortjes (bijvoorbeeld een stuk fruit)
• Lang zitten is ongezond, voorkom dit door regelmatig op te staan en/of doe tussendoor een oefening
• Beweeg dagelijks minimaal 30 minuten (volwassenen) – 60 minuten (jongeren en mensen met overgewicht), dat hoeft geen sport te zijn; beweeg waar mogelijk in een natuurlijke omgeving (Blue Zones)
• Tracht dagelijks minimaal 7.500 stappen te zetten, meer is beter
• Neem minimaal 2 stuks fruit per dag
• Eet dagelijks minimaal 250 gram (=5 eetlepels) groente
• Drink dagelijks 2 liter vocht, waarbij vooral water van belang is
• Voor de gezondheid: drink maximaal 1 glas alcohol per dag en niet op alle dagen van de week
• Neem een of meer momenten per dag voor uzelf (denk aan Yoga, Happy Hour; Blue Zones)
• Start niet - of stop met roken
• Leer omgaan met stress en vermijd zoveel mogelijk negatieve stress
• Probeer zoveel mogelijk toegevoegde suikers te vermijden.

Mijn persoonlijke Beweegstijl: I Practice what I preach:
Mijn Bewegen: 75 minuten per dag wandelen met de hond, alle transport in Woerden met de fiets of lopend, 3 x per week 30 minuten hardlopen en 2x per week krachttraining.

Voor specifieke kwetsbare groepen kan het onderstaande filmpje inspiratie bieden:
Motivatie video van Eric & Peety